Грамадскія прыбіральні Бабруйска: камфорт ці праблема? Глядзі відэа на канале “Падмуркі Бабруйска”

66

У новым відэа на ютуб-канале “Падмуркі Бабруйска” ўжо можна пазнаёміцца з вынікамі даследавання грамадскіх прыбіральняў у нашым горадзе. Як звычайна, аўтаркі папрасілі бабруйцаў выказаць свае меркаванні праз анкеты, а таксама самі ацанілі знешні выгляд і ўмовы некаторых прыбіральняў. Пераказваем асноўныя моманты.

Што такое “грамадская прыбіральня”?

Гэта ўсе публічныя прыбіральні, што разлічаныя на наведванне вялікай колькасці людзей і ў якія можа завітаць кожны і кожная. Гэта асобна збудаваныя прыбіральні – кшталту такой, як на Плошчы Перамогі, а таксама мабільныя кабінкі, прыбіральні ў кінатэатрах, гандлёвых цэнтрах, кавярнях – то бок усе, што знаходзяцца па-за межамі прыватнай уласнасці (кватэры ці дома).

І хоць наведванне прыбіральняў у кавярнях і рэстаранах звычайна абмяжоўваюцца пэўнымі правіламі – напрыклад, толькі для кліентаў ці за асобную плату, па факце яны таксама падпадаюць пад гэтае вызначэнне.

Дзе сканцэнтраваныя грамадскія прыбіральні ў Бабруйску?

У Бабруйску грамадскія прыбіральні сканцэнтраваныя, у асноўным, у цэнтры горада і месцах адпачынку. Вось дзе яны размяшчаюцца:

• на плошчы Перамогі
• на цэнтральным рынку
• на аўтавакзале
• на чыгуначным вакзале
• у гарадскім парку
• на гарадскім пляжы
• на пляжы ў 6-м мікрараёне

У спальных мікрараёнах гараджане наведваюць грамадскія прыбіральні ў гандлёвых цэнтрах. Адзначым, што нават ва ўнівермагу на плошчы Леніна ёсць магчымасць наведаць прыбіральню, аплаціўшы візіт на звычайнай касе. Скарыстацца прыбіральнямі у кінатэатрах, нават калі вы не збіраецеся глядзець фільмы, магчыма па той жа схеме – аплаціўшы квіток на касе. Але вось у тэатры такой магчымасці няма, тамтэйшая прыбіральня толькі для гледачоў.

Хто яны – удзельнікі(цы) нашага апытання?

У анкетаванні ўзялі ўдзел 55 чалавек, з іх 45 тыя, хто сёння жывуць у Бабруйску, восем бабруйцаў, якія з’ехалі, яшчэ двое – не бабруйцы. Іх узрост:

• менш 18 гадоў – 1 чалавек
• 18-24 – 4 чалавекі
• 25-35 – 17 чалавек
• 36-45 – 24 чалавекі
• 45-60 – 5 чалавек
• 60+ – 4 чалавекі

На пытанне “Як часта вы наведваеце грамадскія прыбіральні?” мы атрымалі наступныя адказы:

• Вельмі часта – 23 чалавекі
• Адзін-два разы на месяц – 22 чалавекі
• Некалькі разоў на год – 8 чалавек
• Вельмі рэдка – 2 чалавекі

Абсалютная большасць удзельнікаў ды ўдзельніц анкетавання – 49 чалавек, адказалі, што найчасцей наведваюць прыбіральні ў гандлёвых цэнтрах. А вось так выглядае рэйтынг цалкам (абіраць можна было некалькі варыянтаў):

Таксама адна з удзельніц адзначыла, што “калі прыпірае, то гатовая ў любую заходзіць, але не ва ўсіх бывае прыемна”. Яшчэ адзін адказ: “Дзе ёсць месца”.

Ці ёсць у Бабруйску бясплатныя прыбіральні, і колькі каштуюць платныя?

Пераважная большасць прыбіральняў у нашым горадзе – платныя. Каштуюць яны ад 50 капеек – як, напрыклад, на цэнтральным рынку, да 1 рубля – як на плошчы Перамогі.

А вось бясплатныя можна пералічыць на пальцах – гэта прыбіральні на гарадскім пляжы і пляжы на 6-м мікрараёне, мабільныя кабінкі, а таксама ў гандлёвых цэнтрах. Але ёсць нюанс – у супермаркеце “Марцін” на вуліцы Урыцкага прыбіральня платная. Як адзначыла адна з госцяў горада, для таго, каб узяць ключ, ёй спатрэбілася ісці на касу і па-за чаргі аплаціць 50 капеек.

“Наагул не разумею, як можна прыбіральні рабіць платнымі. Бо колькасць платных прыбіральняў прапарцыйная колькасці абсіканых кутоў. Напрыклад, я жыву каля плошчы Леніна, у нас каля пад’езду ёсць уваход у падвал, які выкарыстоўваюць, як грамадскую прыбіральню. Там пастаянна насцана, ляжаць гаўняшкі, хоць супрацодўнікі ЖЭУ і стараюцца іх перыядычна прыбіраць”, – падзяліўся меркаваннем жыхар Бабруйска.

Яшчэ адна наша чытачка пагадзілася з тым, што прыбіральні – вострая тэма для Бабруйска:

“Біапрыбіральні выстаўлялі толькі на святы. А чаму б не пакінуць іх у розных кропках горада? Калі ўжо вельмі захацелася, заўсёды можна зайсці ў прыбіральні паліклінік, лякарняў, вакзалаў, гандлёвых цэнтраў, аўтазаправак. А вось з грамадскімі ўстановамі ёсць праблемы. Не пускаюць, праверана! Я ў такіх выпадках казала, што гэта неаказанне дапамогі чалавеку, і выпраўлялася шукаць прыбіральню. Але скандал у такіх выпадках вам забяспечаны”.

“Памятаю, нас з маленькім дзіцём шпынялі з аднаго гандлёвага цэнтра ў іншы. У выніку пусцілі цішком у службовую”, – падзялілася ўласным вопытам яшчэ адна бабруйчанка.

Вынік недахопу прыбіральняў, ці іх кошт – правакуе гараджанаў спраўляць патрэбы дзе давядзецца. Ёсць у Бабруйску і легендарныя месцы, якія дзесяцігоддзямі карыстаюцца попытам і маюць адметны пах, мы нават склалі своеасаблівы “Абсіканы топ”:

1. Елкі ў скверы каля тэатра
2. Арка ў доме насупраць гарадскога парка
3. Аркі і двары ў дамах паабапал плошчы Леніна
4. Праход паміж цэнтральным рынкам і фабрыкай “Універсал”
5. Дворык каля крамы “Грошык” на вуліцы Інтэрнацыянальнай

Але цалкам магчыма, што такіх месцаў у Бабруйску яшчэ больш.

Якія ўмовы ў грамадскіх прыбіральнях Бабруйска?

Калі прыгадаць стан грамадскіх прыбіральняў яшчэ некалькі год таму, выглядае, што сёння сітуацыя лепей. Нават прыбіральню на цэнтральным рынку прывялі ў належны выгляд, вонкава яна чыстая, бачна, што рэгулярна прыбіраецца. Ёсць дазатары для мыла, сметніцы не перапоўненыя. Але, як адзначылі удзельнікі(цы) апытння, ёсць нюанс з пахам:

“Жахлівая прыбіральня на гарадскім цэнральным рынку. Страшны смурод. А яшчэ на санаторцы – проста ціхі жах, ад яе пах на некалькі метраў і шмат мух”.

Значна лепей, у параўнанні з мінулымі часамі, выглядае і прыбіральня на плошчы Перамогі, штопраўда, трапіць у яе можна толькі з 8 траніцы да 24.00. Некалі пытанне начнога наведвання тут вырашалася проста: бабруйцы хадзілі па патрэбе проста на прыступкі, таму з часам там зрабілі металічную агароджу, якая зачыняецца у непрацоўны час. Унутры таксама чыста, ёсць дазатары для мыла, сушылка для рук.

У добрым стане прыбіральня кінтаэтра “Таварыш” – яна прасторная, светлая, у ёй маюцца і люстэрка, і дазатары для мыла, і сушылка для рук.

Таксама трэба адзначыць, што ва ўсіх гэтых прыбіральнях ёсць як пісуары, так і напольныя ўнітазы – яны яшчэ называюцца “турэцкі унітаз” ці “чаша Генуя”. Такі ўнітаз лічыцца больш гігіенічным для грамадскіх месцаў, бо на яго не трэба сядаць, але спрэчкі пра яго зручнасць ідуць, здаецца, ужо доўгія гады.

А вось гэта – прыклад таго, як гаспадары дасціпна падыйшлі да аздаблення кавярні “ЦіКава”, дзе нават прыбіральня вытрыманая ў адзіным стылі – “савана”. Да таго ж тут ёсць усё неабходнае – мыла, папера і папяровыя ручнікі, люстэрка і нават кручок для сумкі, пра які так часта і незаслужана забываюць у час уладкавання прыбіральняў.

Вельмі рэдка сустрэнеш у грамадскіх прыбіральнях кабінкі для людзей з інваліднасцю, з столікамі для замены падгузнікаў – але нават такія ўжо пачалі з’яўляцца ў тых жа гандлёвых цэнтрах.

Але калі цябе напаткае патрэба наведаць бясплатную прыбіральню – трэба падрыхтавацца да самага нечаканага, хутчэй за ўсё гэта будзе вельмі моцны непрыемны пах, бруд  і нават мухі, як адзначылі бабруйцы. Гэтыя класічныя каменныя каробкі з дзіркамі ў падлозе сапраўды не змяняюцца дзесяцігоддзямі.

Як ацанілі ўмовы ў грамадскіх прыбіральнях бабруйцы?

Адзначым, што пад “усё выдатна” мелася на ўвазе што ў прыбіральні не было кепскага паху, было мыла, вада, кабінка для людзей з інваліднасцю, столік для змены падгузнікаў, у варыянце “здавальняюча” – што нечага з вышэйпералічанага не хапала, а пад “вельмі кепска” мелася на ўвазе, што там было брудна, непрыемны пах і адсутнічала папера.

Таксама бабруйцы адзначылі наступныя моманты:

“Залежыць ад месцаў, бо калі гэта нешта прыватнае, кшталту кавярняў, то там амаль усё добра (але бывае неінклюзіўна). У дзяржаўных установах часцей за ўсё адразу будзе і чагосці не хапаць, і не інклюзіўна”.

І такі каментар:

“Варыянт “вельмі кепска” быў на аўтавакзале”.

 

Дзе не хапае прыбіральняў у Бабруйску?

Толькі 6 чалавек сярод удзельнікаў(іц) аптыння сказалі, што прыбіральняў у Бабруйску хапае. Варыянт “не хапае” абралі 48 бабруйцаў, і адзін чалавек адзначыў: “Калі казаць пра тыя, што проста на вуліцах, то мне падаецца іх недастаткова”.

Найбольш апытаных – 24 чалавекі, лічаць, што прыбіральні не хапае на плошчы Леніна. Восем –што іх не хапае на гарадскім рынку, столькі ж –  што ў раёне сквера на Доме сувязі, сем чалавек назвалі “цэнтр горада”, шэсць – вуліцу Мінскую (у тым ліку раён каля лазні), два – тэрыторыю каля Лядовага палаца і дзіцячыя пляцоўкі.

Таксама бабруйцы жадаюць убачыць прыбіральні ў спальных раёнах, на вуліцах Інтэрнацыянальнай, Гогаля, Крылова, у Кісялевічах, 50 год ВЛКСМ, авіяградку, у дзіцячым і гарадскім парку, на пляжах.

Некалькі водгукаў тычыліся біяпрыбіральняў, маўляў, іх трэба больш у розных раёнах горада. А яшчэ казалі пра недахоп кругласуткавых прыбіральняў і пра малую колькасць біапрыбіральняў у час гарадскіх святкаванняў. Казалі і пра неабходнасць рэнавацыі прыбіральняў на двух вакзалах.

З якімі прыблемамі сутыкаюцца бабруйцы ў час наведвання грамадскіх прыбіральняў?

Найчасцей бабруйцы казалі пра адсутнасць паперы і мыла, моцны непрыемны пах, пра і няспраўныя сушылкі для рук. “У гарадскім парку наагул незразумела, за што такая цана”, – адзін з каментароў.

Неінклюзіўнасць – таксама папулярная і балючая тэма. Напрыклад, лесвіца ці прыступкі адразу робяць прыбіральні недасягальнымі для людзей з інваліднасцю. А яшчэ – прыбіральні нязручныя для наведвання з немаўлятамі.

Таксама бабруйцы часта казалі пра рэжым працы, калі прыбіральні былі зачыненыя ў свой працоўны час, або графік наагул быў нязручны для наведвання.

Сярод недахопаў – немагчымасць разлічыцца карткай. А ў некаторых крамах няма вольнага доступа, толькі па просьбе, пры гэтым ахоўнікі адчыняюць неахвотна. Некалькі чалавек казалі пра хамства, з якім сутыкнуліся ў час наведвання прыбіральняў.

Гісторыі ад бабруйцаў:

“Дзіўна, але ў медычных установах Бабруйска – такіх як паліклінікі, напрыклад, няма туалетнай паперы ў прыбіральнях…”

“Вельмі здзівіла цана наведвання дадзенай установы ў 2023 годзе у гарадскім парку. Даражэй, чым у Мінску на чыгуначным вакзале, а сервіс у разы горшы. Вельмі б хацелася, каб дзеці маглі наведваць гэтыя ўстановы бясплатна або за сімвалічную цану”.

“Аднойчы у гарадскім парку хлопчык гадоў 10 папрасіў дробязь схадзіць у туалет, у кусцікі ён пасаромеўся. Мне стала яго шкада і я аддала апошнюю дробязь яму. Потым мне самой спатрэбілася наведаць гэтае месца, а капеек не было. Я планавала расплаціцца картай, але яе не прымалі. Было вельмі складана. У выніку прыйшлося бегчы ў кафэ, штось набываць і прасіць паставіць аплату на рубель больш, а гэты лішні рубель выдаць гатоўкай. Дзякуй касірцы, яна без праблем выдала дробязь. У платнай прыбіральні было чыста, было даступнае асяроддзе для людзей з інваліднасцю, але строга прасілі наведваць толькі 1 і 2 кабінку. Астатнюю, каб не пэцкаць і не прыбіраць прасілі не наведваць. У прынцыпе, лагічна і эканомна. Наведвальнікаў жа не так шмат. Хацелася б пабольш грамадскіх прыбіральняў за кошт гарадскога бюджэту, не платных. Такое ёсць у буйных гарадах свету. Але, мабыць, людзі не будуць шанаваць і хутка іх пашкодзяць. Таму платныя прыбіральні, вядома, з аднаго боку дзікунства, з другога – нейкая гарантыя чысціні і парадку ў гэтым грамадскім месцы”.

“З дзвюх кабінак адна не працавала, а другая была так абгажана, што туды нельга было зайсці”.

“Адзіная прыбіральня на плошчы Леніна – у краме “Санта”, там брудна, непрыемны пах і няма сродкаў гігіены (паперы туалетнай і мыла для рук)”.

“У прыбіральні на аўтавакзале нахаміла працаўніца, калі не разабралася з іх сістэмай уваходу і зайшла не туды”.

 

Што кажуць Санітарныя правілы і як мусіць выглядаць ідэальная прыбіральня?

Згодна з пастановай міністэрства аховы здароўя ад 2023 года, грамадскія прыбіральні мусяць працаваць у грамадскіх будынках, на аўтазаправачных станцыях, рынках, у месцах, дзе працуюць фудтракі, у парках, батанічных садах, зонах адпачынку. Гэта могуць быць як стацыянарныя, так і біяпрыбіральні, яны могуць быць агульнымі для наведвальнікаў і супрацоўнікаў устаноў.

Грамадскія прыбіральні павінны ўтрымлівацца у спраўным стане і чысціні.

Кабіны ў грамадскіх туалетах мусяць быць ўкамплектаваныя трымальнікамі для туалетнай паперы, туалетнай паперай, скрынямі, яршамі, а ўнітазы – накладнымі сядзеннямі. У іх мусяць зачыняюцца дзверы, у няўнасці – гаплікі для верхняга адзення (сумак).

 

Таксама ў грамадскіх прыбіральнях мусяць быць рукамыйнікі з гарачай і халоднай вадой, дазатары з вадкім мылам, электраручніком або трымальнікам з аднаразовымі папяровымі сурвэткамі. Вільготная прыборка памяшканняў і абсталявання грамадскіх туалетаў павінна праводзіцца не радзей аднаго раза ў суткі.

Графік размяшчаецца у грамадскім туалеце ў аглядным для наведвальнікаў месцы.

Таксама ў пастанове ёсць інфармацыя пра біяпрыбіральні: яны мусяць усталёўвацца ў месцах правядзення мерапрыемстваў і разлічвацца на пэўную колькасць людзей, своечасова прыбірацца і чысціцца.

 

Як бачыш, не ўсе гэтыя правілы, паводле водгукаў апытаных, выконваюцца ў Бабруйску. Маеш, што сказаць? Пішы ў каментарах пад відэа. А таксама падпісвайся, стаў падабайкі і сачы за навінамі канала “Падмуркі Бабруйска”.

Наступнае даследванне тычыцца дзіцячых пляцовак, абавязкова вазьмі ўдзел у анкетаванні па гэтай спасылцы.

Дзіцячыя пляцоўкі Бабруйска: як выглядаюць і ці бяспечныя? Даследаванне